k.gr

Ο άνθρωπος άντλησε και εξακολουθεί να αντλεί τους φυσικούς πόρους με ανεξέλεγκτο τρόπο. Μετατρέπει συνεχώς δασικές εκτάσεις σε γεωργική γη. Η βιομηχανική παραγωγή αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς. Το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων βελτιώνεται. Οι απαιτήσεις σε υλικά αγαθά γίνονται συνεχώς μεγαλύτερες. Όλα αυτά απαιτούν αυξημένη κατανάλωση φυσικών πόρων και ενέργειας.

Η συστηματική χρήση των χημικών λιπασμάτων, καθώς και άλλες δραστηριότητες όπως η υπερβόσκηση, μπορεί να οδηγήσουν σε υποβάθμιση των εδαφών. Οι βροχές ξεπλένουν τη γεωργική γη παίρνουν μαζί τους υπολείμματα από λιπάσματα και φυτοφάρμακα. Όλα καταλήγουν στους υδάτινους αποδέκτες.

Μπροστά στο μεγάλο κίνδυνο που απειλεί τη ζωή στον πλανήτη μας, οι άνθρωποι εφαρμόζουν μεθόδους για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, τον περιορισμό της ρύπανσης των νερών, την ανακύκλωση υλικών, την εξοικονόμηση ενέργειας, τη μειωμένη χρήση χημικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.

Έτσι, σήμερα ανακυκλώνουν το χαρτί, τα πλαστικά και όλα τα υλικά που δε βιοδιασπώνται (όπως PVC, πλαστικές σακούλες) ή βιοδιασπώνται πολύ δύσκολα, χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (όπως ηλιακή, αιολική, γεωθερμική),

εφαρμόζουν τεχνικές επεξεργασίες των λυμάτων. Με την ανακύκλωση εξοικονομούμε ενέργεια και υλικά με αποτέλεσμα να διατηρούμε τους φυσικούς πόρους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Κοινός στόχος μας πρέπει να είναι όχι μόνο η μείωση του ρυθμού καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος αλλά και η αειφορική ανάπτυξη των οικοσυστημάτων, δηλαδή εκείνη η αναπτυξιακή πορεία που μπορεί να ικανοποιήσει τις δικές μας ανάγκες χωρίς να στερήσει από τις επόμενες γενεές τη δυνατότητα να ικανοποιήσουν τις βασικές ανάγκες για την επιβίωσή τους.

To «Ελ Νίνιο» (To Βρέφος), λόγω του ότι εμφανίζεται συνήθως τα Χριστούγεννα (χωρίς να γίνεται πάντα αντιληπτό λόγω διαφορετικής έντασης), είναι, ένα φαντασμαγορικό φαινόμενο με σπουδαίες και μεγάλες επιπτώσεις σε όλο τον κόσμο, επιπτώσεις που κοστίζουν πολλά δισεκατομμύρια δολάρια, επιπτώσεις στο κλίμα, στο προστατευτικό στρώμα του όζοντος και σε σειρά άλλων παραμέτρων που μαζί με τα έμβια όντα είναι ό,τι πολυτιμότερο έχει ο πλανήτης μας’, συμφωνά με τον καθηγητή Χρ. Ζερεφό, Διευθυντή του Παγκόσμιου Κέντρου Χαρτογράφησης του Όζοντος του ΟΗΕ.

Κατά μήκος ορισμένων απότομων δυτικών ακτών της Νότιας Αμερικής, οι άνεμοι σπρώχνουν το θερμό επιφανειακό νερό της θάλασσας δυτικά, μακριά από την ακτή. Τη θέση του επιφανειακού αυτού νερού καταλαμβάνει ψυχρό νερό πυθμένα, πλούσιο σε θρεπτικά άλατα (ανάβλυση – upwelling). Με την ανάβλυση μεγάλοι φυτοζωοπλαγκτονικοί πληθυσμοί, ψάρια, κ.λπ. έρχονται στην επιφάνεια της θάλασσας. Σε μη τακτά χρονικά διαστήματα όμως αυτή η διαδικασία επηρεάζεται από μια σειρά σύνθετων μετεωρολογικών και ωκεανογραφικών φαινομένων που επιφέρουν μια κλιματική αλλαγή που ονομάζεται Ελ Νίνιο – Ταλάντευση Νοτίου Ημισφαιρίου / El Nino – Southern Oscillation (ENSO). Σε ένα περιστατικό «Ελ Νίνιο», οι άνεμοι που προαναφέρθηκαν γίνονται πιο ασθενείς, η ανάβλυση ψυχρού νερού πλούσιου σε θρεπτικά άλατα καταστέλλεται με αποτέλεσμα το επιφανειακό νερό κατά μήκος των δυτικών ακτών της Νότιας Αμερικής (Περού, Χιλή) να παραμένει θερμό (28-30 ^οC), να μειώνεται η πρωτογενής παραγωγή και να εξαφανίζονται ορισμένες βιοκοινωνίες. Επιπλέον ισχυρές κλιματικές αλλαγές εμφανίζονται στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη.

Τα δύο τελευταία «Ελ Νίνιο» του 1982-83 και το τωρινό 1997-98 είναι τα μεγαλύτερα του αιώνα. Και τα δύο ξεκίνησαν με την εξασθένιση των ανέμων στις ισημερινές περιοχές του Ειρηνικού Ωκεανού και την ανύψωση της θάλασσας στο μέσον του Ειρηνικού κατά 20-30 cm μέσα σε λίγους μήνες. Ταυτόχρονα η στάθμη της θάλασσας ανέβηκε στα ανατολικά παράλια και κατέβηκε στα δυτικά όπου έγινε η πρώτη μεγάλη οικολογική καταστροφή των επιφανειακών εύθραυστων κοραλλιογενών περιοχών.

Ένα μεγάλο «Ελ Νίνιο» δημιουργεί αλυσιδωτές ανωμαλίες σε ολόκληρο τον πλανήτη απελευθερώνοντας γιγαντιαίες ποσότητες ενέργειας. Τα τελευταία χρόνια τα φαινόμενα αυτά έχουν γίνει εντονότερα και συχνότερα με ανυπολόγιστες καταστροφικές επιπτώσεις.

  Η ηλιακή ενέργεια διέρχεται από την ατμόσφαιρα και φτάνει στην επιφάνεια της Γης. Ένα μέρος αυτής της ακτινοβολίας απορροφάται από την επιφάνεια του πλανήτη μας και το υπόλοιπο ανακλάται. Η ακτινοβολία που ανακλάται διαφεύγει στο διάστημα, εκτός  από ένα μέρος της, το οποίο συγκρατείται από ένα στρώμα αερίων, για παράδειγμα διοξειδίου του άνθρακα και υδρατμών, που υπάρχει στην ατμόσφαιρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας του ατμοσφαιρικού αέρα κοντά στην επιφάνεια της Γης. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται φαινόμενο του θερμοκηπίου, επειδή λειτουργεί με τρόπο παρόμοιο με αυτόν που λειτουργεί ένα θερμοκήπιο. Έτσι, η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια της Γης είναι 15 ^οC, γεγονός που επιτρέπει την ανάπτυξη της ζωής επάνω σ΄ αυτήν. Όμως, τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της απελευθέρωσης στην ατμόσφαιρα μεγάλων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα, κυρίως από τις βιομηχανίες και τα αυτοκίνητα, συγκρατούνται μεγαλύτερα ποσά ακτινοβολίας στην ατμόσφαιρα. Το αποτέλεσμα είναι να αυξάνεται περισσότερο από το φυσιολογικό η θερμοκρασία της Γης.

   Αυτή η μη φυσιολογική αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να οδηγήσει σε λιώσιμο των πάγων στους πόλους, με αποτέλεσμα την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, την απώλεια χερσαίων εκτάσεων και μια γενικότερη αλλαγή του κλίματος της Γης.